CHARAKTERYSTYKA,  POCHODZENIE,  WALORY,  OCHRONA  PRAWNA

W odróżnieniu od pozostałych schronów kolejowych na terenie Polski, schron w Strzyżowie ma charakter tunelowy. Niemcy, projektując kompleks ,,Anlage Süd’, postanowili wykonać przekop w Żarnowskiej Górze, dzięki czemu planowany tunel byłby obustronnie otwarty. Wyrobisko tunelu zostało zabezpieczone żelbetonowo – ceglaną obudową. Łącznie długość tunelu wynosi 438 m. Został on zbudowany  na rzucie wydłużonego prostokąta o przekroju kolistym o średnicy 8,9m. Z dwóch stron wloty tunelu zamykają żelbetowe przedsionki o długości 11 m, w których znajdują się pomieszczenia wartownicze. W samej ścianie szczytowej tunelu znajdują się prostokątne otwory zamykane potężnymi,  żelaznymi, dwuczęściowymi drzwiami (element oryginalny zachowany do dziś). W skład kompleksu schronowego w Strzyżowie oprócz tunelu wchodziły: bierne schrony zaplecza technologicznego, tunel instalacyjny, jednotorowa bocznica kolejowa, drewniany peron pomiędzy tunelem, a stacją kolejową oraz grobla o nieznanym przeznaczeniu. Z wymienionych obiektów zachowały się: tunel schronowy wraz z tunelem instalacyjnym oraz schrony zaplecza technologicznego. Obiekty te w postaci dwóch żelbetowych bloków znajdują się po południowej stronie schronu kolejowego. Do nich z wnętrza tunelu został poprowadzony kanał łącznikowy o długości ok. 100 m. Standardowe zaplecze techniczne schronów posiadało agregaty prądotwórcze, kotłownie, filtry i wentylatory tłoczące podziemnymi kanałami do schronu kolejowego ogrzane i oczyszczone powietrze, transformatory, studnie, hydrofornie oraz stacje uzdatniania wody. Każdy z obiektów posiadał własną sieć wodno – kanalizacyjną. W czasie wojny obiekt kilkakrotnie był wykorzystywany do maskowania pociągów specjalnych. W roku 1941 w strzyżowskim tunelu został ukryty pociąg sztabowy Hitlera. Po wojnie stanowił m.in. powierzchnie magazynowe, a nawet w roku 2002 zamierzano zrealizować projekt strzelnicy wojskowej. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków (wpis nr A-423 z dnia 08.10.2010) i objęty ochroną konserwatorską.Obecnie, przystosowany do zwiedzania, stanowi dużą atrakcję turystyczną Strzyżowa.

ORGANIZATOR  ZWIEDZANIA
Muzeum Samorządowe Ziemi Strzyżowskiej im. Zygmunta Leśniaka
38-100 Strzyżów, ul. Łukasiewicza 10
tel. +48 17 276 42 38, 889 839 031
e-mail: muzeum.samorzadowe.strzyzow@gmail.com
www.muzeum-strzyzow.pl

POŁOŻENIE,  DOJAZD

Strzyżów, województwo podkarpackie

Jadąc od strony Rzeszowa, przejeżdżając przez most na Wisłoku po lewej stronie można zobaczyć wlot do tunelu. Aby dojechać do obiektu zaraz za mostem należy skręcić w lewo. Chcąc zobaczyć tunel z drugiej strony należy dotrzeć do stacji kolejowej w Strzyżowie, skręcić w lewo i poruszać się po lewej stronie torów wąską, asfaltową drogą.

DOSTĘPNOŚĆ  OBIEKTU  DLA  TURYSTÓW

Zwiedzanie tunelu: 

Od 1 maja do 1 października trasa dostępna dla zwiedzających w każdą sobotę i niedzielę w godz. 10.00 – 18.00. W tym okresie od poniedziałku do piątku można zwiedzać obiekt po wcześniejszym kontakcie telefonicznym.

W okresie lipiec-sierpień obiekt jest  otwarty we wszystkie dni tygodnia w godzinach od 10.00 do 18.00.

W miesiącach od października do kwietnia istnieje mozliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Długość trasy: ok. 500 m.

Trasa oświetlona elektrycznie.

Temperatura ok. + 10°C. Wilgotność ok. 75 %.

Zalecane wygodne, sportowe obuwie i cieplejsze okrycie latem.